زمینه و هدف: روند رو به رشد استفاده از نانوذرات در بخش های مختلف، نگرانی های زیست محیطی را به همراه داشته است. نانوذرات کبالت ازجمله نانوذراتی است که اطلاعات محدودی در مورد تاثیرات سمیت آن بر آبزیان موجود است. از اینرو هدف این پژوهش، بررسی تاثیر نانوذرات کبالت و کبالت یونی بر آسیب شناسی بافت آبشش ماهی گورخری (Danio rerio) در شرایط آزمایشگاهی می باشد. روش بررسی: در این مطالعه از پنج غلظت غیرکشند نانوذرات کبالت و کبالت یونی که عبارت بودند از 1، 10، 32، 100 و 200 میلی گرم در لیتر به همراه گروه شاهد (فاقد هرگونه ماده شیمیایی) استفاده گردید.پس از 8 روز مواجهه با نانوذرات کبالت و کبالت یونی، بافت آبشش ماهیان نمونه برداری شد. برای انجام مطالعه بافت شناسی کلاسیک، نمونه ها پس از آماده سازی به روش هماتوکسیلین – ائوزین رنگ آمیزی شده و به‌وسیله میکروسکوپ نوری عکس برداری از لام ها صورت گرفت. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که نانوذرات کبالت و کبالت یونی موجب آسیب هایی نظیر چماقی شدن رأس رشته‌ها، ادم، هیپرپلاژی، جوش خوردگی و آنوریسم در بافت آبشش ماهی گورخری شده است. همچنین میزان آسیب ها در بافت آبشش در هر دو حالت نانو و یون کبالت وابسته به غلظت بوده است. بحث و نتیجه‌گیری: بنابر یافته های این مطالعه میزان آسیب های ایجاد شده در حالت نانویی کبالت بیشتر از حالت یونی بوده است. همچنین هر دو حالت می توانند آسیب های جدی در بافت آبشش ماهی گورخری ایجاد کنند و به همین دلیل باید از رهایش این مواد به بوم‌سازگان های آبی پیشگیری شود.

واژه‌های کلیدی: نانو ذره، یون، آسیب بافتی، آبشش، نانو سم شناسی، ماهی گورخری

متن کامل [PDF 730 kb]   (1525 دریافت)